فهرست مطالب
مقدمه
تأمین مالی با استفاده از شرکت تأمین سرمایه، می تواند به عنوان یکی از راهکار های اساسی برای تأمین نیازهای مالی شرکت ها مطرح شود. شرکت ها معمولاً برای تأمین سرمایه خود از راه های مختلفی استفاده می کنند، از جمله وام گرفتن از بانکها یا بهره گیری از خدمات شرکت های تأمین سرمایه. اما استفاده از شرکت های تأمین سرمایه به دلیل مزایایی که دارد، جذابتر به نظر می رسد.
به طور کلی، اهداف شرکت های تأمین سرمایه شامل تأمین سرمایه برای شرکت ها، ارائه مشاورههای مالی و استراتژیک به شرکت ها برای بهبود عملکرد مالی آنها، و تسهیل رشد و توسعه شرکت ها، ادغام و تملیک، پذیره نویسی اوراق جدید و … می باشد. این شرکت ها تلاش می کنند تا با ارائه خدمات متنوع و کارآمد، به نیاز های مالی و عملیاتی شرکت ها پاسخ دهند و از این طریق، رشد و پیشرفت آنها را تسهیل نمایند.
شرکت تأمین سرمایه چیست؟
شرکت تأمین سرمایه یا بانک های سرمایه گذاری (Investment Bank) خدمات خود را به شرکت ها و بنگاه های اقتصادی بزرگ ارائه می دهند. یکی از مهم ترین خدمات ارائه شده توسط بانک های سرمایه گذاری، عرضه اولیه عمومی و کمک به مشاغل جهت جمع آوری وجوه است. تأمین سرمایه ها به عنوان نماینده شرکت در انتشار سهام عمل می کنند. فعالیت های دیگر این نوع بانک ها شامل، ادغام و تملیک، انحلال و واگذاری شرکت ها می باشد. تأمین سرمایه ها همچنین دارای صندوق های سرمایه گذاری مختلف می باشند.
انواع شرکت تأمین سرمایه در دنیا
صنعت بانکداری سرمایهگذاری جهانی از ۱۵۳.۴۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ به ۱۶۶.۶۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ با نرخ رشد سالانه مرکب معادل ۸.۶٪ افزایش یافته است. بزرگترین بانک های سرمایه گذاری در دنیا عبارتند از جی پی مورگان (Jp Morgan)، گلدمن ساکس (Goldman Sachs)، بوفا سکیوریتی (BofA’s Securities) و مورگان استنلی (Morgan stanely). عمده فعالیت این بانک ها در حوزه های ادغام و تملیک، عرضه اولیه سهام، بازار بدهی و وام می باشد.
فعالیت های شرکت تأمین سرمایه
ادغام و تملیک Merge and Acquisition (M&A)
این فعالیت به معنای ادغام و تملیک شرکت ها و منابع مالی با هدف بهبود کارایی و افزایش ارزش افزوده می باشد. این رویکرد به کارآفرینان و سازمان ها این امکان را می دهد که از تسهیلات مالی و منابع دیگر بهره مند شوند و با تجمیع افکار و منابع، به دستیابی به هدفهای استراتژیک خود بپردازند. ادغام ممکن است بهصورت افقی (ادغام با شرکتهای همصنعت) یا افقی (ادغام با شرکتهای متفاوت در زنجیره تأمین) صورت گیرد.
عرضه اولیه Initial Public Offering (IPO)
عرضه اولیه سهام یک فرآیند انتشار سهام است که شرکت ها برای اولین بار سهام خود را به عموم عرضه در بازار سرمایه عرضه می کنند. این فرآیند از طریق همکاری با بانک های سرمایهگذاری برای ارزیابی، تهیه اسناد و اطلاعات مالی، تعیین قیمت سهام، و عرضه عمومی در بورس می باشد. با این عملیات، شرکت ها امکان تأمین مالی برای پروژه ها و رشد آتی را دارند، و در عین حال، این فرآیند به سرمایه گذاران این امکان را می دهد که در سهام شرکت سرمایه گذاری کنند.
بازار اوراق بدهی (اوراق قرضه) Bonds Market
فعالیت شرکت تأمین سرمایه در بازار اوراق قرضه به معنای جلب منابع مالی از طریق فروش اوراق قرضه (مانند اوراق قرضه شرکتی، دولتی، و…) است. این اوراق بهادار به شرکت یا دولت صاحبان سرمایه اجازه می دهند تا مقداری از سرمایه لازم برای پروژهها، سرمایهگذاریها یا نیازهای مالی دیگر را تأمین کنند.
وام های رهنی Mortgage Loans
وام های رهنی یکی از ابزارهای تأمین سرمایه در بازار مالی است که اغلب توسط افراد یا شرکت ها به عنوان منبع مالی جهت خرید یا ساخت ملک مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع وام ها اغلب به عنوان “وام مسکن” نیز شناخته می شوند. در این فرآیند، افراد یا شرکتها با ارائه ملک به عنوان تضامن (رهن)، می توانند مبلغ معینی را از طریق وام بانکی یا مؤسسه مالی دریافت کنند. این اموال، در صورت عدم پرداخت اقساط وام، به مؤسسه تأمین کننده وام تعلق می گیرد.
بیشتر بخوانید: افزایش سرمایه و انواع آن
شرکت های تأمین سرمایه در ایران
طبق بند 18 ماده 1 قانون بازار اوراق بهادار مصوب 1384 مجلس شورای اسلامی، شرکت تأمین سرمایه، شرکتی است که به عنوان واسط بین ناشر اوراق بهادار و عامه سرمایه گذاران فعالیت می کند و می تواند فعالیت های کارگزاری، معامله گری،بازارگردانی، مشاوره سرمایه گذاری، پذیره نویسی، تعهد پذیره نویسی و فعالیت های مشابه را با اخذ مجوز از سازمان بورس انجام دهد.مجوز فعالیت تأمین سرمایه ها توسط شورای عالی بورس صادر می شود و در حال حاضر حداقل سرمایه لازم برای تأسیس بانک سرمایه گذاری مبلغ 1 هزار میلیارد تومان (همت) می باشد.
شرکت های تأمین سرمایه در ایران، به مدیریت دارایی افراد، شرکت ها و صندوق های سرمایه گذاری می پردازند. این شرکت ها، دارای دانش، تجربه و متخصصین حوزه بازارهای مالی هستند که می توانند با استراتژی های مالی متنوع، سرمایهگذاری های با بازده بالا و هزینه کمتر را انجام دهند. همچنین، این شرکت ها به سایر بنگاه های تولیدی و خدماتی مشاوره در زمینه سرمایهگذاری ارائه می دهند تا آن ها بتوانند سرمایه گذاری مناسبی داشته و به سود بیشتری دست یابند. فعالیت های شرکت های تأمین سرمایه شامل مسائلی از قبیل پذیره نویسی و تعهد پذیره نویسی نیز است که در فروش اوراق بهادار شرکت ها در بازار اولیه نقش دارند.
این شرکت ها اغلب با نهادهای مالی بازار سرمایه همکاری میکنند و مسئولیت هایی از قبیل قیمتگذاری، بازاریابی و فروش اوراق بهادار شرکت ها را بر عهده دارند، و در برخی موارد متعهد به خریداری قسمتی از اوراق بهادار آنها نیز می شوند.
انواع شرکت تأمین سرمایه فعال در ایران عبارتند از:
- تأمین سرمایه نوین
- تأمین سرمایه لوتوس پارسیان
- تأمین سرمایه بانک ملت
- تأمین سرمایه کیمیا
- تأمین سرمایه امید
- تأمین سرمایه سپهر
- تأمین سرمایه تمدن
- تأمین سرمایه امین
- تأمین سرمایه کاردان
- تأمین سرمایه دماوند
- تأمین سرمایه خلیج فارس
- تأمین سرمایه بانک مسکن
انواع شرکت تأمین سرمایه می توانند با دریافت مجوز های سایر نهادهای مالی بدون نیاز به تأسیس نهاد جدید، مبادرت به فعالیت مورد نظر نماید. این بدین معناست که یک شرکت تأمین سرمایه می تواند با اخد مجوز سبدگردانی اقدام به فعالیت مدیریت دارایی نماید بدون آن که نیاز باشد تا یک شرکت سبدگردان تأسیس نماید.
درآمد شرکت های تأمین سرمایه در سال 1401- ارقام به میلیارد تومان
دارایی تحت مدیریت تأمین سرمایه ها در سال 1401- میلیارد تومان
تفاوت بانک های سرمایه گذاری با بانک های تجاری
بانکهای تجاری خدمات مالی را به طور مستقیم به مشاغل و افراد ارائه میدهند. این خدمات شامل پذیرش سپرده، حفظ حساب پسانداز، ارائه چک و اعطای وام به افراد و مشاغل برای اهداف مختلف میباشد. اصلیترین منبع درآمد بانکهای تجاری از طریق اعطای وامها و تسهیلات به افراد و شرکتهاست.
اما بانک های سرمایه گذاری فعالیت هایی نظیر سپرده پذیری، اعطای تسهیلات، ارائه چک و … را ندارند. بلکه آن ها با هدف تسهیل تأمین مالی شرکت ها، ارائه مشاوره جهت اصلاح ساختار مالی، ارزشگذاری قیمت سهام هایی که در بازار عرضه اولیه می شوند، بررسی طرح های توجیهی سرمایه گذاری و … فعالیت می کنند. مشتریان اصلی تأمین سرمایه ها اشخاص حقوقی (شرکت ها) هستند در حالی که مشتریان بانک های تجاری افراد حقیقی و حقوقی می باشند.
بیشتر بخوانید: نشت و تزریق در اقتصاد
سخن آخر
شرکت های تأمینسرمایه با ارائه خدمات متنوع و کارآمد، به نیاز های مالی و عملیاتی شرکت ها پاسخ می دهند و از این طریق، رشد و پیشرفت آنها را تسهیل می نمایند. این شرکت ها با فعالیت هایی همچون ادغام و تملیک، عرضه اولیه سهام، بازار بدهی و وام، به تأمین مالی شرکت ها کمک می کنند و در عین حال، به سرمایهگذاران این امکان را می دهند تا در سهام شرکت ها، اوراق بدهی و سایر ابزارهای مالی سرمایه گذاری کنند.