بازار بورس شیش ماهه اول سال 1403 را با بداقبالی طی کرد و تا به این لحظه تحولی در این بازار اتفاقی نیوفتاده است! بازار بورس که با بی اعتمادی جمعی فعالان از سال 99 تا به این لحظه، به حال خود رها شده است و مانند یتیمی که سرپرستی ندارد، نسبت به رقبای خود عقب افتاده و کام فعالان خود را تلخ کرده است.
بازار سرمایه که نشان از سلامت اقتصاد یک کشور دارد، در چند ساله اخیر از ذهن ها فراموش شده است. با شروع سال 1403 و زمزه های من باب نرخ بهره حقیقی مثبت و افزایش تنش های ژئوپلیتیک فزاینده در منطقه خاورمیانه سهامداران را بیش از پیش دلسرد کرده و دیگر کسی امیدی به تحول در این بازار ندارد.
این ریزش های سریالی بازار تا به این لحظه (بازه زمانی مهر 1400 تا شهریور 1403) یعنی در زمان ریاست مجید عشقی بازه 2 سال 11 ماهه راندمان 45 درصد را به ثبت رسانده است که نسبت به رقبای خود همچون بازار سکه امامی بسیار عقب مانده است؛ هرچند اگر به سراغ بازدهی واقعی این بازار برویم چیزی جز زیان عایدمان نخواهد شد.
فهرست مطالب
برکناری رئیس سابق سازمان و اثر آن بر بازار سرمایه
در این اوضاع نابسامان بازار سرمایه، رئیس سابق سازمان بورس با تلاش های فراوان سعی در تغییر روند بازار داشته و هرچند این اقدامات نیز کار به جایی نبرده و اتفاق خاصی در بازار رخ نداده است.
با شهادت ناگهانی رئیس جمهور کشورمان در فصل بهار 1403 بازار سرمایه تحت فشار بیشتری قرار گرفته و پس از چندماه دولت جدید بر سر کار آمده و رئیس سابق سازمان یعنی مجید عشقی به انتهای مسیر خود رسید و با استعفاء کنار رفت. این استعفا ناگهانی مجید عشقی، بر بی اعتمادی کوتاه مدت سهامداران دامن زده تا زمانی که رئیس جدید سازمان مشخص شود.
بی اعتمادی به بازار بورس در پی وام های نجومی
کمی قبل از کنار رفتن مجید عشقی از سمت ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار، زمزمه هایی از دریافت وجوه چند صد میلیارد ریالی توسط اعضای ارشد سازمان بورس، دربین فعالان بازار بورس پیچیده که بازهم به آتش بی اعتمادی های بازار دامن زده است، هرچند رئیس سابق سازمان توضیحاتی را در قبال دریافت این وام ارائه کرده ولی همچنان تحولی در اعتماد از دست رفته معامله گران و سرمایه گذاران ایجاد نکرد.
تحول در بازار سرمایه با رئیس جدید امکان پذیر است؟!
پس از کنار رفتن ناگهانی عشقی از سمت ریاست سازمان پس از زمان کوتاهی رئیس جدید سازمان معرفی شد.
حجت الله صیدی رئیس جدید سازمان بورس و اوراق بهادار ، با خوشنامی بین اهالی بازار سرمایه شناخته میشود؛ بسیاری از فعالان بازار چشم انداز مثبتی به بازار سرمایه پیدا کرده اند. ناگفته نماند بازار سرمایه در جای جای جهان بازاری کاملا آزاد، برمبنای عرضه و تقاضامی باشد. قوانین غیر حرفه ای وضع شده نه تنها موجب تحول در بازار نخواهد شد بلکه میتواند همانند تله ای عمل کند که باعث خشم فعالان این بازار گردد.
خطای شناختی عمده فعالان بازار منوط به نبود درک درست از مکانیسم بازار سرمایه است که به جای درک و کشف علت فراز و فرود شاخص کل (شرایط کلان اقتصادی و سیاست های پولی و مالی بانک مرکزی و…) خود را درگیر اعمال بی ثمر سازمان بورس کرده اند که در معلول (حرکت های قیمتی شاخص کل) هیچگونه تحولی ایجاد نکرده چه بسا اوضاع را بدتر نیز میکند.
با بررسی ارتباط یک به یک بین رئیس سازمان بورس و بازدهی شاخص کل هیچ گونه ارتباط معناداری وجود نداشته بلکه نشات گرفته از ذهن خسته از زیان سهامداران بوده و مبنای منطقی ندارد.
2 نکته کلیدی در تحول بازار
در پی سوال بسیاری از فعالان بازار در راستای آینده مبهم بازار سرمایه میتوان در 2 نکته کلیدی آینده بازار را شفاف سازی کرد:
- برگشت ثبات اقتصادی و سیاسی که مستقیم و غیر مستقیم بر بازار سرمایه در کوتاه مدت اثر مثبتی ایجاد خواهد کرد.
- سیاست های پولی و مالی وضع شده بر اقتصاد کشور بوده که در بلند مدت نیز بر بازار سرمایه اثر گذار هستند.
- حذف قوانین دست و پاگیر در بازارس بور از جمله (قیمت گذاری های دستوری و ممنوعیت واردات مواد اولیه و…)
ناگفته نماند رشد منطقی بازار بورس در پی رشد منطقی اقتصاد و سودسازی شرکت ها شکل میگیرد ولی رشد های فزاینده همچون سال 99 که عاملی جز اقبال عمومی نداشته است؛احتمال میرود مجددا در سال های آتی در بازار سرمایه رقم خورده اما با منطق افزایش رشد اقتصادی میسر خواهد شد.
