طلا به عنوان یکی از باارزش‌ترین و قدیمی‌ترین دارایی‌ها، همواره در مواقع عدم قطعیت اقتصادی و نوسانات سیاسی به عنوان یک پناهگاه امن برای سرمایه‌گذاران شناخته می‌شود. این فلز گران‌بها به دلیل عدم وابستگی به سیستم‌های مالی و پولی، و همچنین خاصیت ذاتی‌اش در حفظ ارزش، در شرایط بحرانی مورد توجه ویژه‌ای قرار می‌گیرد.
در سال 2024، بازار طلا تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار داشت که موجب افزایش قیمت آن شد. این عوامل شامل تنش‌های ژئوپلیتیکی، تغییرات در سیاست‌های پولی فدرال رزرو و نگرانی‌ها درباره کسری بودجه و چشم انداز رکودی به اقتصاد جهانی بودند.
فهرست مطالب
نکات کلیدی بازار طلا
عوامل مؤثر بر بازار طلا:
افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی و تغییرات سیاست‌های پولی فدرال رزرو، افزایش تقاضا برای دارایی‌های امن مانند طلا، تغییر رابطه بین طلا و منحنی بازده اوراق قرضه 10 ساله آمریکا.
تقاضای بانک‌های مرکزی:
چین به عنوان یکی از بزرگ‌ترین خریداران طلا، خرید قابل توجهی در سال 2023 و سه‌ماهه اول 2024 داشته است. در سه‌ماهه اول 2024، تقاضای کل طلا با 3 درصد افزایش نسبت به سال گذشته به 1,238 تن رسید.
تغییرات در صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا:
صندوق‌های طلا به عنوان مکان‌های جذب نقدینگی در شرایط عدم قطعیت اقتصادی و سیاسی مورد توجه قرار گرفته‌اند. در مرداد ماه 1403، صندوق سرمایه‌گذاری زرفام آشنا استراتژی خود را از سکه طلا به شمش طلا تغییر داده است.
وضعیت حباب در صندوق‌های طلا:
بیشترین حباب واقعی در صندوق‌های طلا به صندوق “زر” و کمترین به صندوق “آلتون” اختصاص یافته است.صندوق‌های کوچک‌تر حباب کمتری دارند و با افزایش اندازه صندوق، حباب افزایش می‌یابد.
پیش‌بینی‌ها:
قیمت طلا تا پایان سال 2024 بیش از 2,500 دلار در هر اونس پیش‌بینی می‌شود و انتظار می‌رود که این روند صعودی تا سال 2025 ادامه یابد.
بازار طلای جهانی
در سال 2024، بازار طلا با عوامل متعددی که موجب افزایش قیمت آن شدند مواجه شد. از جمله این عوامل می‌توان به افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی، تغییرات در سیاست‌های پولی فدرال رزرو، و نگرانی‌ها درباره کسری بودجه و تورم اشاره کرد. قیمت طلا در سال جاری به دلیل انتظار برای کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو به طور مداوم افزایش یافت. هرچند، انتظار می‌رفت که فدرال رزرو در طول سال 2024 تا سه بار نرخ بهره را کاهش دهد، ولی در نهایت پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که تنها یک کاهش نرخ بهره در این سال اتفاق خواهد افتاد.
کاهش نرخ بهره معمولاً باعث تضعیف دلار آمریکا و افزایش جذابیت طلا می‌شود، زیرا طلا به عنوان دارایی بدون بازده، در مقابل ارزهای دیگر با ارزش بیشتری مبادله می‌شود. اما از سال 2022 به این سو، رابطه بین طلا و بازده واقعی اوراق قرضه آمریکا تغییر کرد و این روند در سال 2024 هم ادامه یافت.
به گفته Gregory Shearer، استراتژیست ارشد فلزات گران‌بها درJ.P. Morgan طلا در حالی رشد بیشتری پیدا کرد که انتظار کاهش نرخ بهره فدرال کمتر شد و بازده واقعی اوراق قرضه آمریکا افزایش یافت. این امر نشان می‌دهد که عوامل دیگری مانند تنش‌های ژئوپلیتیکی و نگرانی‌های اقتصادی نقش مهمی در رشد قیمت طلا داشته‌اند.
جریان پول صندوق های ETF طلا به تفکیک منطقه – (میلیارد دلار)
در بررسی جریانات نقدینگی صندوق‌های طلا به تفکیک مناطق مختلف، قاره آمریکای شمالی بیشترین حجم خرید طلا را به خود اختصاص داده است. پس از آن، اروپا و آسیا به ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار دارند. این در حالی است که دیگر قاره‌ها مانند آفریقا و اقیانوسیه نیز در این روند مشارکت داشته‌اند، اما حجم خرید طلا در آن‌ها نسبت به آمریکا و اروپا کمتر بوده است.
در سال 2024، جریانات نقدینگی به سمت صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا، نشانه‌ای از افزایش ارزندگی فلز زرد است. این روند به دلیل افزایش ریسک‌های اقتصادی و سیاسی در جهان، توجه سرمایه‌گذاران را به طلا به‌عنوان یک پناهگاه امن جلب کرده است. طلا همواره به عنوان یکی از مطمئن‌ترین دارایی‌ها برای حفاظت از سرمایه در برابر نوسانات اقتصادی شناخته شده و در شرایط کنونی که ابهام‌های سیاسی و اقتصادی بیشتر شده‌اند، نقش پررنگ‌تری در سبد سرمایه‌گذاری‌ها ایفا می‌کند.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا، چه در سطح جهانی و چه در ایران، با گسترش روزافزون خود به مکان‌هایی مناسب برای جذب نقدینگی سرگردان تبدیل شده‌اند. این صندوق‌ها امکان سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در طلا را برای افراد فراهم می‌کنند و از این رو در سال 2024 با استقبال بیشتری از سوی سرمایه‌گذاران مواجه شده‌اند.
ترکیب دارایی صندوق ها طلا در بازار سرمایه ایران
ورود نقدینگی حقیقی به صندوق های طلا
ورود نقدینگی حقیقی به بازار سرمایه
از ابتدای سال 1403، روند ورود سرمایه به صندوق‌های طلای داخلی نشان‌دهنده نگرانی فزاینده سرمایه‌گذاران از وضعیت اقتصادی بوده است. وقوع رخدادهای 7 اکتبر در خاورمیانه و تشدید تنش‌ها میان ایران و رژیم صهیونیستی، که به تقابل شدید بین دو طرف منجر شد، این نااطمینانی‌ها را تشدید کرده است. این وقایع منجر به افزایش تقاضا برای دارایی‌های امن مانند طلا و در نتیجه رشد سرمایه‌گذاری در صندوق‌های طلا شد.
تغییرات ترکیب دارایی صندوق طلا زرفام
صندوق سرمایه‌گذاری زرفام آشنا در مرداد ماه 1403 استراتژی سرمایه‌گذاری خود را تغییر داده است. در حالی که بخش عمده‌ای از دارایی‌های این صندوق در تیرماه شامل سکه طلا بوده است، اما مدیران صندوق با فروش سکه و تبدیل آن به شمش طلا، رویکرد خود را نسبت به این دارایی اصلاح کرده‌اند. این تغییر استراتژی نشان از چشم‌انداز مثبت مدیران نسبت به شمش طلا و کاهش حباب قیمتی صندوق در این بازار دارد.
بررسی ترکیب دارایی صندوق‌های طلا در مرداد ماه نشان می‌دهد که حدود 70 درصد از صندوق‌ها بیش از نیمی از دارایی‌های خود را به شمش طلا اختصاص داده‌اند. این تغییر به وضوح بیانگر نااطمینانی‌های موجود در بازار طلا و تغییر رویکرد صندوق‌ها به سمت دارایی‌هایی با ریسک کمتر است. البته عوامل دیگری نیز می‌توانند بر تصمیم‌گیری مدیران این صندوق‌ها تأثیرگذار باشند که به بررسی‌های دقیق‌تر نیاز دارد.
حباب صندوق های طلا
در تاریخ 19 شهریور 1403، بررسی‌ها نشان داده‌اند که بیشترین حباب واقعی در صندوق‌های طلا به صندوق “زر” اختصاص یافته است، در حالی که صندوق “آلتون” کمترین حباب را داشته است. به طور کلی، صندوق‌های کوچک‌تر، حبابکمتری را از خود نشان می‌دهند و با افزایش اندازه صندوق، شاهد افزایش حباب نیز هستیم. با این حال، برخی صندوق‌های کوچک در میان صندوق‌های بزرگ با حباب بالا دیده می‌شوند که این امر به دلیل وزن بالای سکه طلا در پرتفوی این صندوق‌ها است.
توضیحات در خصوص حباب‌ها:
حباب اسمی:
از اختلاف قیمت آخرین معامله هر واحد صندوق نسبت به قیمت ارزیابی خالص دارایی‌ها (NAV) به دست می‌آید.
حباب ذاتی:
به ترکیب وزن دارایی‌های شمش و سکه طلا در پرتفوی و حباب دارایی‌های مذکور مربوط می‌شود.
حباب واقعی:
مجموع حباب ذاتی و حباب اسمی صندوق است.
سخن پایانی
مجموعه کست بورس در سال 1402 توسط همکاران مستقر در کارگزاری هوشمند رابین (شعبه البرز) با هدف تبدیل شدن به جامع‌ترین پلتفرم بازار سرمایه آغاز به کار کرد. این مجموعه با بهره‌گیری از تخصص تیم خود، به دنبال ارائه خدمات متنوع و کامل به سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه است.
در تیر ماه 1403، پلتفرم پایش به عنوان نخستین مرجع اطلاعاتی پرتفوی صندوق‌های سرمایه‌گذاری فعالیت خود را آغاز کرد. این پلتفرم راهکارهایی همچون ارائه جزئیات پرتفوی صندوق‌ها، تغییرات ترکیب دارایی، خرید و فروش‌های ماهانه، حباب صندوق‌ها و گزارشات ویژه ماهانه را به کاربران خود ارائه می‌دهد. به دلیل استقبال چشمگیر از این پلتفرم، تصمیم بر آن است که ورژن دوم این سامانه با قابلیت‌های بی‌نظیر به بازار عرضه شود.
