صندوق‌ تضمین اصل سرمایه

مقدمه

در دنیای شرایط تورمی اقتصاد ایران، امروزه یافتن راه‌هایی برای حفظ و افزایش دارایی‌ها بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است. بازار بورس تهران به عنوان یکی از اصلی‌ترین عرصه‌های سرمایه‌گذاری در ایران، فرصت‌ها و البته چالش‌های خاص خود را دارد. در این میان، صندوق‌ تضمین اصل سرمایه به عنوان یکی از ابزارهای نوین مالی، اطمینان خاطری برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کنند که در پی استفاده از فرصت‌های بازدهی بازار بورس هستند، بدون آنکه نگران از دست دادن سرمایه اولیه خود باشند.

صندوق سرمایه گذاری چیست؟

یکی از روش‌های غیرمستقیم سرمایه‌گذاری برای افرادی که دانش، تخصص و یا فرصت کافی برای تحلیل و بررسی بازارها را ندارد گزینه صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. صندوق سرمایه‌گذاری نهاد مالی است که در قالب شخصیت حقوقی و با دریافت مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار با جمع‌آوری وجوه خُرد از افراد اقدام به سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مالی نظیر سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکی و … می‌نمایند.

صندوق‌ تضمین اصل سرمایه چیست؟

بسیاری از افراد به دلیل ریسک‌های موجود در بازار بورس، از سرمایه‌گذاری در آن خودداری می‌کنند. نگرانی‌هایی مانند از دست دادن سود و حتی زیان‌های مالی باعث شده است که سرمایه‌گذاران به دنبال راه‌های امن‌تری برای سرمایه‌گذاری باشند. در پاسخ به این نیاز، در سال‌های اخیر، صندوق‌های سرمایه‌گذاری جدیدی با تضمین بازگشت اصل سرمایه معرفی شده‌اند. این صندوق‌ها، توسط نهادهای مالی حمایت و پشتیبانی می‌شوند تا در صورت بروز زیان، اصل مبلغ سرمایه‌گذاری به سرمایه‌گذاران بازگردانده شود. این امر برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال تحمل ریسک کمتری هستند و می‌خواهند بازدهی نزدیک به بازار بورس تهران را کسب نمایند، اهمیت زیادی دارد.

انواع واحدهای صندوق‌ تضمین اصل سرمایه

واحدهای سرمایه گذاری این صندوق به دو نوع واحدهای عادی و ممتاز تقسیم می‌شود. واحدهای ممتاز توسط مؤسسین صندوق که عمدتاً نهادهای مالی هستند، خریداری می‌شوند و نقش تضمین‌ کننده اصل سرمایه برای دارندگان واحدهای عادی را ایفا می‌کنند. برای سرمایه‌گذاری در این نوع صندوق‌ها، باید واحدهای عادی آن خریداری شود. واحدهای عادی برخی از این صندوق‌ها از طریق صدور و ابطال معامله می‌شوند، در حالی که واحدهای سایر صندوق‌ها به صورت قابل معامله (ETF) در بازار خرید و فروش می‌شوند.

ترکیب دارایی صندوق

ترکیب دارایی صندوق‌ تضمین اصل سرمایه همانند صندوق‌های مختلط هستند بدین شکل که حداقل 30% و 70%  دارایی صندوق باید در دارایی های بدون ریسک نظیر سپرده بانکی، اوراق درآمد ثابت، گواهی سپرده بانکی سرمایه گذاری شود. بنابراین در زمان های صعودی بودن بازار سرمایه، مدیران صندوق وزن سهام را در پرتفوی افزایش می دهند و در زمان های نزول بازار نیز سهم اوراق بدون ریسک در پرتفوی افزایش می یابد.

ارکان صندوق‌ تضمین اصل سرمایه

در این نوع صندوق، رُکن جدیدی به نام ضامن بازگشت اصل سرمایه وجود دارد. کارکرد این رُکن به این صورت است که اگر در هنگام فروش (ابطال) واحدهای صندوق، ارزش واحدها کمتر از مبلغ اولیه سرمایه‌گذاری باشد، ما به التفاوت مبلغ توسط ضامن پرداخت می‌شود. این امر اطمینان می‌دهد که سرمایه‌گذاران در صورت کاهش ارزش سرمایه‌های خود، می‌توانند اصل مبلغ سرمایه‌گذاری شده را بازپس بگیرند. سایر ارکان صندوق نیز شامل مجمع، مدیر ثبت، مدیر صندوق، حسابرس، متولی و کارگزار است.

این صندوق مناسب چه کسانی است؟

این صندوق گزینه‌ای عالی برای افرادی است که به دنبال سرمایه‌گذاری میان ‌مدت در بورس هستند و می‌خواهند هم از سود بازار سرمایه بهره‌مند شوند و هم اطمینان حاصل کنند که اصل سرمایه‌شان در صورت نزول بازار، تضمین شده است. این صندوق به عنوان یک راه حل کم ‌ریسک برای کسانی که مایل به خرید مستقیم سهام نیستند، پیشنهاد می‌شود. به این ترتیب، سرمایه‌گذاران می‌توانند با آسودگی خاطر بیشتری در بازار فعالیت داشته باشند، چرا که می‌دانند سرمایه‌شان در برابر تلاطم‌های بازار محفوظ می‌ماند.

شرایط صندوق‌ تضمین اصل سرمایه چیست؟

در صندوق‌های تضمینی، یکی از شرایط مهم، دوره نگهداری است. این شرط نشان ‌دهنده حداقل زمانی است که سرمایه‌گذار باید واحدهای صندوق را نگه دارد تا بتواند از تضمین بازگشت اصل سرمایه بهره‌مند شود. به عنوان مثال، اگر دوره نگهداری در یک صندوق تضمینی سه ماه باشد، این به معنای آن است که سرمایه‌گذار باید واحدهای خریداری شده را حداقل برای سه ماه نگه دارد تا از مزایای تضمین اصل سرمایه استفاده کند.

اگر در طول این سه ماه ارزش واحدهای سرمایه‌گذار کاهش یابد و واحدها قبل از پایان دوره نگهداری فروخته شوند، سرمایه‌گذار نمی‌تواند از تضمین استفاده کند. اما، اگر پس از گذشت سه ماه، ارزش واحدها همچنان کمتر از مبلغ اصلی سرمایه‌گذاری باشد، ضامن تضمین سرمایه، مبلغ ما به التفاوت را به سرمایه‌گذار پرداخت خواهد کرد.

تفاوت صندوق تضمین با صندوق سهامی

تفاوت اصلی بین صندوق‌های تضمین اصل سرمایه و صندوق ‌های سهامی در نوع دارایی‌هایی که در آن‌ها سرمایه ‌گذاری می‌شود و در تضمین بازگشت اصل سرمایه سرمایه‌گذاران نهفته است. صندوق‌های تضمین اصل سرمایه به عنوان صندوق‌های مختلط شناخته می‌شوند که ممکن است بین 40 تا 60 درصد از دارایی‌های خود را در سهام و یا بین 40 تا 60 درصد را در اوراق قرضه با درآمد ثابت سرمایه ‌گذاری کنند. در مقابل، صندوق‌های سهامی ملزم هستند که دست کم 70 درصد از منابع خود را در سهام سرمایه ‌گذاری کنند. در صندوق‌های تضمین اصل سرمایه، سرمایه‌ای که سرمایه‌ گذار وارد می‌کند، تحت شرطی که در دوره زمانی معینی که در شرایط و قوانین صندوق آمده است بماند، تضمین می‌شود.

سخن آخر

در نهایت، صندوق‌ تضمین اصل سرمایه به عنوان یک راهکار نوین و امن در بازار سرمایه‌ گذاری ایران مطرح می‌شوند. این صندوق‌ها با ارائه تضمین برای بازگشت اصل سرمایه در شرایط نزولی بازار، امکان سرمایه ‌گذاری مطمئن‌تری را برای افرادی فراهم می‌آورند که به دنبال بهره ‌برداری از فرصت‌های بازدهی بازار بورس هستند، بدون آنکه نگران از دست دادن سرمایه‌های اولیه خود باشند.

با داشتن انواع واحدهای سرمایه ‌گذاری، ترکیب دارایی متنوع و شرایط خاص برای بهره‌مندی از تضمین‌ها، این صندوق‌ها گزینه‌ای ایده‌آل برای سرمایه‌گذاران میان‌ مدت و کسانی که به دنبال یک سرمایه‌گذاری کم ‌ریسک هستند، ارائه می‌دهند. این ابزارهای مالی نه تنها به حفظ و افزایش دارایی‌ها در شرایط تورمی کمک می‌کنند؛ بلکه اطمینان و آرامش خاطر را نیز برای سرمایه‌گذاران به ارمغان می‌آورند.