اگر مایل به سرمایه گذاری در بازار بورس هستید در ابتدا لازم است با مفاهیم و اصطلاحات خاص بورسی آشنا شوید. بازار سهام مجموعه‌ای از عبارات و اصطلاحات بورسی مخصوص به خود است که به عنوان یک راهنما برای سرمایه گذاران عمل می‌کند.
درک مفاهیم کلیدی در بورس می‌تواند به شما در شناخت بهتر بازارها و اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری محتاطانه کمک کند. شما این امکان را دارید حرکات بازار را به دقت اندازه گیری کنید و کنترل سرمایه گذاری خود را در دست داشته باشید.
برای آشنایی بیشتر با اصطلاحات بورسی این مقاله را تا پایان بخوانید.
فهرست مطالب
کد بورسی چیست؟
برای انجام معاملات در بازار بورس باید کد بورسی داشته باشید. کد بورسی، کد معاملاتی یا کد سهامداری، شناسه‌ای معتبر برای انجام معاملات در بورس است. این کد از سه حرف اول نام خانوادگی فرد متقاضی و عددی 5 رقمی تشکیل شده است.
- مطالعه بیشتر: دریافت کد بورسی
اصطلاحات بورسی، سهم چیست؟
سهم نشان دهنده واحدی از مالکیت حقوق صاحبان سهام در یک شرکت است و یکی دیگر از اصطلاحات بورسی رایج است. سهم به عنوان یک برگه دارای ارزش تلقی می‌شود و می‌توان گفت همان اوراق بهادار است.
سهامداران حق دریافت هر گونه سودی را دارند که شرکت ممکن است در قالب سود سهام کسب کند. آنها همچنین حامل زیان‌هایی هستند که شاید شرکت با آن مواجه شود.
به عبارت ساده، اگر سهامدار یک شرکت هستید، درصدی از مالکیت شرکت صادر کننده را به نسبت سهامی که خریداری کرده‌اید در اختیار دارید.
شاخص چیست؟
شاخص در بازار سهام معیاری آماری است که عملکرد گروه خاصی از سهام یا اوراق بهادار را نشان می‌دهد. به عنوان معیاری برای کل بازار یا بخش خاصی از بازار عمل می‌کند.
در حقیقت، شاخص بورس یک معیار آماری است که تغییرات بازار سهام را منعکس خواهد کرد که با انتخاب و گروه بندی سهام مشابه از اوراق بهادار فهرست شده در بورس ایجاد می‌شود.
شاخص‌ها برای ردیابی و اندازه گیری عملکرد سبد متنوعی از سهام کاربر دارند و به سرمایه گذاران نشانی از حرکات و روندهای بازار ارائه می‌دهند.
ارزش بازار چیست؟
ارزش بازار، ارزش گذاری کل یک شرکت بر اساس قیمت فعلی سهم ضرب در تعداد کل سهام موجود است. ارزش بازار یک شاخص کلیدی است که توسط سرمایه گذاران، تحلیلگران و متخصصان مالی برای ارزیابی اندازه، اهمیت نسبی و ارزش گذاری یک شرکت در بازار سهام استفاده می‌شود.
برای درک ارزش بازار به مثال زیر توجه کنید:
شرکت XYZ:
- قیمت فعلی بازار هر سهم: 50 دلار
- کل سهام در جریان: 50 میلیون
استفاده از فرمول ارزش بازار:
ارزش بازار = قیمت فعلی بازار هر سهم × مجموع سهام در جریان
در این مثال، شرکت XYZ ارزش بازار 2.5 میلیارد دلار دارد. بر اساس ارزش بازار، می‌توانیم این شرکت را به عنوان یک شرکت با سرمایه متوسط طبقه بندی کنیم، زیرا در محدوده معمولاً سهام‌های با سرمایه متوسط قرار می‌گیرد.
پورتفولیو چیست؟
پورتفولیو از مفاهیم و اصطلاحات بورسی مهم است. پورتفولیو یا سبد بورسی به کل دارایی یک فرد یا شرکت اشاره دارد. این اصطلاح شامل انواع مختلف اوراق بهادار شرکت‌های متعددی است که در بخش‌های مختلف فعالیت می‌کنند. یک سبد متنوع به کنترل بهتر نوسانات و جذب شوک‌های بازار کمک می‌کند.
به عنوان یک سرمایه گذار باید پرتفوی خود را با توجه به ریسک پذیری و هدف سرمایه گذاری خود بسازید. پورتفولیوها برای تنوع بخشیدن به ریسک، مدیریت بازده و همسویی با اهداف مالی سرمایه گذار و تحمل ریسک ساخته شده‌اند.
سود سهام چیست؟
یکی از اصطلاحات بورسی دیگر، سود سهام مقدار پولی است که یک شرکت از محل سود خود به سهامدارانش می‌پردازد. سود می‌تواند به صورت نقدی، سهام یا هر شکل دیگری که شرکت انتخاب می‌کند در اختیار سرمایه گذاران قرار گیرد.
با این حال، برای یک شرکت اجباری نیست که به سهامداران سود سهام بدهد حتی اگر سود کسب کرده باشد. بسیاری از شرکت‌ها برای رشد و توسعه خود، سودشان را دوباره در خود کسب و کار سرمایه گذاری می‌کنند.
کارگزاری چیست؟
کارگزاری یا شرکت کارگزاری، یک نهاد مالی است که به عنوان واسط بین سرمایه گذاران و بازار سرمایه عمل می‌کند. کارگزاری‌ها با ارائه خدمات مختلف به سرمایه گذاران، آنها را در خرید و فروش اوراق بهادار و دیگر ابزارهای سرمایه گذاری یاری می‌کنند.
تالار بورس چیست؟
تالار بورس یکی از مراکز اصلی خرید و فروش سهام و اوراق بهادار در یک کشور است و جزو اصطلاحات بورسی آشنا است. تالار بورس محلی است که شرکت‌ها و سایر نهادهای مالی می‌توانند سهام خود را به عموم عرضه کنند و سرمایه گذاران می‌توانند این سهام را خریداری کنند.
صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک به چه معناست؟
صندوق سرمایه گذاری مشترک از مفاهیم و اصطلاحات بورسی است. این صندوق نوعی ابزار سرمایه گذاری است که پول بسیاری از افراد را برای سرمایه گذاری در سبد متنوعی از سهام، اوراق قرضه، ابزارهای بازار پول یا سایر اوراق بهادار جمع آوری می‌کند. صندوق توسط یک مدیر سرمایه گذاری حرفه‌ای یا تیمی از مدیران استخدام شده توسط شرکت اداره می‌شود.
تراز نامه چیست؟
ترازنامه از مفاهیم و اصطلاحات بورسی است. اصطلاح ترازنامه به صورت‌های مالی اطلاق می‌شود که دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام شرکت را در یک مقطع زمانی خاص گزارش می‌کند.
ترازنامه مبنایی را برای محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاران و ارزیابی ساختار سرمایه یک شرکت فراهم می‌کند. به طور خلاصه، ترازنامه یک صورت مالی است که تصویری از مالکیت و بدهی یک شرکت و همچنین میزان سرمایه گذاری سهامداران ارائه می‌دهد.
ترازنامه‌ها را می‌توان با سایر صورت‌های مالی مهم برای انجام تحلیل‌های فاندامنتال یا محاسبه نسبت‌های مالی استفاده کرد.
سال مالی چیست؟
یکی دیگر از اصطلاحات بورسی، سال مالی یک دوره زمانی است که یک سال طول می‌کشد، اما لزوماً از ابتدای سال تقویم شروع نمی‌شود. کشورها، شرکت‌ها و سازمان‌ها بسته به شیوه‌های حسابداری و حسابرسی خود می‌توانند سال‌های مالی خود را متفاوت شروع و به پایان برسانند.
دانستن سال مالی یک شرکت سرمایه گذاران بورس مهم است، زیرا به افراد اجازه می‌دهد تا درآمد و سود سال به سال شرکت را به طور دقیق اندازه گیری کنند تا ببینند آیا شرکت مربوط فرصت سرمایه گذاری خوبی است یا خیر.
بازار گاوی چیست؟
از اصطلاحات بورسی به زبان ساده می‌توان به بازار گاوی اشاره کرد. هنگامی که کل بازار سهام برای یک دوره زمانی پایدار در حال افزایش است، به آن بازار گاوی یا صعودی می‌گویند.
در طول چنین افزایشی، سرمایه گذاران معمولاً خوشبین‌تر هستند. نقطه مقابل بازار گاوی، بازار خرسی است. در چنین دوره‌ای، بازار شاهد کاهش طولانی مدت ارزش است. عوامل موثر در بازار گاوی شامل افزایش تولید ناخالص داخلی (GDP) و نرخ پایین بیکاری هستند.
بازار خرسی چیست؟
معنی اصطلاحات بورسی متفاوت است و این شامل بازار خرسی نیز می‌شود. بازار خرسی یا نزولی منعکس کننده کاهش طولانی مدت قیمت سهام است. به طور معمول، زمانی که قیمت سهام به دلیل احساسات منفی غالب سرمایه گذاران، 20 درصد یا بیشتر از بالاترین سطح اخیر قیمت کاهش می‌یابد، گفته می‌شود که بازارها در فاز نزولی قرار دارند.
چندین عامل داخلی و خارجی مانند تغییر در سیاست‌های دولت و رکود اقتصادی می‌توانند منجر به یک بازار خرسی شود.
ارزش اسمی چیست؟
ارزش اسمی از مفاهیم و اصطلاحات خاص بورسی است. زمانی که یک شرکت سهام منتشر می‌کند، هر سهم دارای ارزش اسمی است. این به ارزش سهام در زمان صدور اشاره دارد.
شرکتی که سهام را منتشر می‌کند، ارزش اسمی را تعیین می‌کند و این ارزش در طول زمان تغییر نمی‌کند. توجه به این نکته ضروری است که ارزش اسمی سهام با ارزش بازار آن متفاوت است.
ارزش بازار، قیمت فعلی است که یک سهم از سهام در بازار آزاد معامله می‌شود و می‌تواند بالاتر یا کمتر از ارزش اسمی باشد.
سهام جایزه چیست؟
همانطور که از نامش مشخص است، سهام پاداش سهام اضافی است که یک شرکت بدون هزینه به سهامداران خود می‌دهد. تعداد سهام پاداشی که دریافت می‌کنید به تعداد سهامی که در اصل مالکش هستید بستگی دارد.
به عنوان مثال، تصور کنید که شما صاحب صد سهم از شرکت X هستید. اکنون، اگر شرکت پاداش 2:1 را اعلام کند، به ازای هر سهمی که دارید، دو سهم رایگان دریافت می‌کنید؛ یعنی شما 200 سهم رایگان دریافت می‌کنید و کل دارایی شما تا 300 سهم افزایش می‌یابد.
روند چیست؟
روند از مفاهیم کلیدی در بورس است. جهت کلی که بازار سهام در آن مسیر حرکت می‌کند، روند نام دارد. به عنوان مثال، اگر بازار در یک ماه گذشته روند مثبت داشته باشد، می‌گویید که بازار روند صعودی دارد و اگر در حال کاهش باشد، بازار روند نزولی داشته است.
هیچ محدودیت زمانی خاصی برای یک روند وجود ندارد. یک روند می‌تواند برای کوتاه مدت، میان مدت یا حتی بلندمدت براساس عوامل اقتصادی و سیاسی اتفاق بیفتد.
سهام بیش از حد ارزش گذاری شده چیست؟
وقتی گفته می‌شود یک سهم بیش از حد ارزش گذاری شده است، به این معنی خواهد بود که قیمت فعلی سهام بالاتر از آن چیزی است که باید باشد. شما می‌توانید از طریق معیارهای ریاضی خاص مانند نسبت قیمت به درآمد، متوجه شوید که آیا یک سهم بیش از حد ارزش گذاری شده است یا خیر.
اگر سهمی بیش از حد ارزش گذاری شده در نظر گرفته شود، انتظار می‌رود قیمت سهام کاهش یابد. سهام بیش از حد ارزش گذاری شده از مفاهیم و اصطلاحات خاص بورسی است که باید حواستان به آن باشد.
سهام کم ارزش گذاری شده چیست؟
برای آشنایی با اصطلاحات بورسی به سراغ سهام کم ارزش گذاری شده می‌رویم. سهام کم ارزش گذاری شده مخالف سهامی است که ارزش آن بیش از حد ارزش گذاری شده است. این بدان معناست که یک سهام با ارزشی کمتر از ارزش ذاتی آن معامله می‌شود.
به عنوان مثال، تصور کنید که ارزش ذاتی یک سهم 100 دلار است، اما با قیمت 50 دلار برای هر سهم معامله می‌شود. سرمایه گذاران سعی می‌کنند این سهام را خریداری کنند تا در آینده با هزینه‌های کمتر بازدهی بالاتری به دست آوردند.
وسعت بازار چیست؟
وسعت بازار نسبتی است که در تحلیل تکنیکال برای مقایسه تعداد کل سهامی که در حال افزایش هستند در مقابل تعداد کل سهامی که در حال کاهش هستند استفاده می‌شود.
هدف از این تکنیک تجزیه و تحلیل جهت کلی است که بازار سهام در آن حرکت می‌کند. فرمول وسعت بازار به شرح زیر است:
وسعت بازار = تعداد کل سهام در حال افزایش / تعداد کل سهام در حال سقوط
اگر این نسبت بزرگ‌تر از «یک» باشد، نشان دهنده احساس مثبت یا صعودی بودن بازار است. مقدار کمتر از «یک» به معنای احساسات منفی یا بازار نزولی است.
دارایی چیست؟
در آموزش اصطلاحات بورسی به سراغ مفهوم دارایی می‌رویم. هر چیزی که یک شرکت به نام خود دارد دارایی است. این دارایی شامل پول نقد، زمین، فناوری و غیره می‌شود. دارایی‌ها نشان‌دهنده ثروت یک شرکت هستند و هر چه دارایی‌ها بیشتر باشند، ارزش آنها در بازار بالاتر هستند.
شرکت‌ها در طول زمان دارایی‌هایی را ایجاد می‌کنند و می‌توانند کالاهای فیزیکی ملموس مانند تجهیزات اداری یا نامشهود مانند مالکیت معنوی باشند.
اوراق بهادار قابل تبدیل چیست؟
همان طور که از نامش پیداست، اوراق بهادار قابل تبدیل به آن دسته از اوراق بهادار اطلاق می‌شود که می‌توانند به اوراق بهادار دیگر تبدیل شوند.
سهام ممتاز قابل تبدیل یک اوراق بهادار قابل تبدیل شناخته شده در بازار است. می‌توان سهام ممتاز را به سهام عادی تبدیل کرد.
اوراق قرضه چیست؟
اوراق قرضه از مفاهیم و اصطلاحات خاص بورسی است. اوراق قرضه نوعی ابزار با درآمد ثابت است، شما به عنوان دارنده اوراق قرضه، طلبکار شرکت می‌شوید.
اوراق قرضه نرخ بهره ثابت دارد و مبلغ سود آن به صورت شش ماهه یا سالانه قابل پرداخت است. صدور آن به شرکت اجازه می‌دهد تا وجوه مورد نیازش را به راحتی و بدون کاهش دارایی‌های خود دریافت کند.
نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام چیست؟
این نسبت نشان می‌دهد که یک شرکت برای تأمین مالی دارایی‌های خود چه درصدی از حقوق صاحبان سهام و بدهی استفاده می‌کند. این نسبت همچنین یکی از مقیاس‌های اندازه گیری اهرم مالی شرکت است.
به طور کلی، هر چه نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام کمتر باشد، بهتر است. این نسبت با تقسیم کل بدهی‌ها بر کل حقوق صاحبان سهام به دست می‌آید. شما به راحتی می‌توانید این نسبت را در ترازنامه یک شرکت پیدا کنید.
کلام آخر
اگر در دنیای بورس مبتدی هستید و می‌خواهید برای اولین بار در این بازار سرمایه گذاری کنید، بسیار مهم است که از اصطلاحات مختلفی که در بازار سهام استفاده می‌شود آگاه باشید و معنی اصطلاحات بورسی را متوجه شوید به این ترتیب می‌توانید درک بهتری از روند بازار و عملکرد خود داشته باشید.
آموزش اصطلاحات بورسی راحت است و شما با چند بار فعالیت در این بازار می‌توانید بر این اصطلاحات مسلط شوید.
