در شماره ابتدایی 2024 مجله اکونومیست (مجله اکونومیست (The Economist)، چالش‌ها و تحولات بازار کامودیتی ها پس از حوادث بین‌المللی، از جمله حملات روسیه به اوکراین و تحریم‌های غرب به Arctic LNG 2، مورد بررسی قرار گرفته است.
فهرست مطالب
اتفاقات اخیر چه تاثیری بر بازار کامودیتی ها خواهند گذاشت؟
اخیراً، رویدادهای بین‌المللی چون حملات نظامی روسیه به کی‌یف، تحریم‌های غرب علیه پروژه Arctic LNG 2، و حملات پهپادی از سوی حوثی‌های یمن در دریای سرخ (که 10٪ از نفت جهان از طریق آنجا حرکت می‌کند)، چالش‌های قابل توجهی در بازار کامودیتی (Commodity Market) ایجاد کرده‌اند. با این حال، به نظر می‌رسد که بازار کامودیتی ها به طور کلی در وضعیت آرام و مساعدی باقی مانده است.
پس از چندین سال افزایش دو رقمی، شاخص کامودیتی بلومبرگ (Bloomberg)، این شاخص در سال 2023 بیش از 10٪ کاهش یافته است. قیمت نفت نیز با حدود 80 دلار در هر بشکه و 12٪ کاهش نسبت به سطح سال 2022، به زیر سطح آن رسیده است.
قیمت گاز اروپا نیز به حداقل دو سال گذشته کاهش یافته است. با این وجود، در میان تحلیل‌گران، انتظار بر این است که وضعیت مشابه در سال جاری ادامه یابد. حالا سوال اینجاست که چه عواملی ممکن است بازارها را به لرزه درآورند؟
تجارب گذشته نشان می‌دهد که بازارها توانسته‌اند به تغییراتی که در سال 2020 اتفاق افتاد، سازگار شوند. تقاضا، به دلیل کاهش مصرف، نسبت به قبل متعادل‌تر بوده است. اما اکنون واکنش تولیدکنندگان به افزایش قیمت‌ها، از طریق افزایش تولید و تغییر در جریان‌های تجاری، باعث افزایش مقاومت بازار جهانی به شوک‌ها شده است. سرمایه‌گذاران احساس آرامش می‌کنند چرا که میزان تولید و تأمین برای بسیاری از کالاها بهتر از دهه 2010 به نظر می‌رسد.
به عنوان مثال در زمینه نفت، افزایش تولید کشورهای خارج از اوپک پلاس (OPEC+) در سال 2023 کافی بود تا افزایش تقاضای جهانی را تأمین کند. این موضوع موجب کاهش تولید کشورهای عضو اوپک به میزان حدود 2. 2 میلیون بشکه در روز (معادل 2٪ از عرضه جهانی) شد، به منظور حفظ قیمت‌ها.
با این حال، بازار در فصل آخر سال 2023 تنها کمی از فواجع فاقد شد. شرکت داده‌ها Kpler، به متوسط اضافی بیش از 550،000 بشکه در روز در چهار ماه اول سال 2024 پیش‌بینی می‌کند، که کفایتی دارد تا میزان کاهش موجودی‌ها در ماه‌های گرم تابستانی را تقریباً جبران کند.
میزان تولید جدید از برزیل، گویانا و به ویژه ایالات متحده، که به دلیل بهبود کارایی، جبران کاهش تعداد دستگاه‌های حفاری را تشکیل می‌دهد.
در اروپا، خریدهای مضاعف از زمان شروع جنگ روسیه و زمستان ملایم، سطوح ذخیره‌سازی گاز را در حدود 90٪ از ظرفیت، به خوبی بالاتر از میانگین پنج سال گذشته نگه داشته‌اند. با فرض آب و هوای طبیعی و عدم مشکلات بزرگ، پیش‌بینی می‌شود که تا پایان مارس، این سطوح نزدیک به 70٪ از ظرفیت باقی‌مانده و بازارها را به یک دوره آرامش و استقرار تا پایان نیمه اول سال تحمیل کنند.
وضعیت هواشناسی نیز می‌تواند تأثیرات زیادی بر بازارهای کالاهای اولیه داشته باشد. اگر زمستان در اروپا به شدت سرد باشد و سرما بیشتر از حد معمول شود، مصرف گاز افزایش یافته و نیاز به سوخت ذخیره‌شده افزایش پیدا می‌کند. این موضوع می‌تواند بازارهای گاز را تحت تأثیر قرار دهد و در مقابل نیازهای اقلیمی بیشتر به چالش کشیده شود.
در پایان، چه انتظاری می‌توانیم از کامودیتی ها داشته باشیم؟
در پایان، موضوع پیش‌بینی ناپذیری در روابط بین‌المللی به عنوان یک عامل مهم در شکل‌گیری تحولات بازارهای کالاهای اولیه در نظر گرفته می‌شود. به عنوان نمونه، برخوردهای نظامی دریای سرخ یا مشکلاتی در روابط ایران و دیگر کشورها ممکن است به شدت بر بازار نفت تأثیر بگذارد. این‌گونه وقایع ناگهانی ممکن است باعث لرزش در بازارهای جهانی شده و تأثیرات زیادی را بر قیمت‌های کالاهای اولیه داشته باشند.
