اولین گام برای کسب سود از بازار سرمایه ایران و البته هر بازار مالی دیگری، شناخت عمیق از بازار است. در این مقاله از کست بورس سوالات پر تکراری که به شما کمک می‌کنند دید عمیق‌تری از بازار سرمایه کسب کنید و تصمیمات هوشمندانه‌تری بگیرید، آورده شده است. با یافتن پاسخ سوالات خود می‌توانید با خیالی مطمئن‌تر به دنیای پرچالش و پرهیجان بازار سرمایه ایران وارد شوید.
فهرست مطالب
1. چگونه می‌توانم سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ایران را شروع کنم؟
ابتدا باید اهداف سرمایه‌گذاری خود را با دقت تعیین کنید. آیا به‌دنبال سرمایه‌گذاری در درازمدت هستید یا نیاز به درآمد فوری دارید؟ پس از تعیین اهداف، مرحله بعدی این است که میزان سرمایه‌گذاری قابل انجام را بررسی کنید. وضعیت مالی خود را به‌دقت ارزیابی و مشخص کنید چه مقدار از سرمایه خود را می‌توانید به سرمایه‌گذاری اختصاص دهید.
سپس، تحمل خود نسبت به ریسک را ارزیابی کنید. درک میزان تحمل به خطر از اهمیت زیادی برخوردار است. تعیین سبک سرمایه‌گذاری هم از مراحل اساسی است. آیا تمایل دارید سرمایه‌گذاری فعال در بازار داشته باشید و معاملات را به‌دقت دنبال کنید یا سبک سرمایه‌گذاری تاکتیکی‌تر و کم‌دخالت‌تر را ترجیح می‌دهید؟
هزینه‌های کارگزاری، کمیسیون‌ها و سایر هزینه‌های ممکن هم باید به‌دقت بررسی شوند. در نهایت، انتخاب کارگزار مناسب مانند کارگزاری هوشمند رابین نقش مهمی در موفقیت سرمایه‌گذاری شما دارد.
- حتما بخوانید: آشنایی با مفاهیم و اصطلاحات بورسی
2. برای شروع سرمایه‌گذاری در بورس چه مبلغی لازم است؟
برای شروع سرمایه‌گذاری در بورس، حداقل سرمایه‌گذاری در بورس و فرابورس 500 هزار تومان و حداقل سرمایه‌گذاری در بازار پایه 5 میلیون تومان است. اگر به سرمایه‌گذاری غیرمستقیم از طریق شرکت سبدگردانی علاقه‌مند هستید، حداقل مبلغ سرمایه‌گذاری در شرکت سبدگردانی 500 میلیون تومان است.
3. آیا برای سرمایه‌گذاری در بورس حتما نیاز به کارگزار است؟
بله، برای سرمایه‌گذاری در بورس نیاز به کارگزار دارید. در واقع، کارگزاری‌ها واسطه بین سرمایه‌گذاران و سازمان بورس هستند و تنها از طریق یکی از کارگزاری‌های رسمی استفاده از خدمات بازار سرمایه امکان‌پذیر است. کارگزاران معتبری همچون هوشمند رابین در بازار سرمایه وظیفه ارائه خدمات مشاوره و اجرای دستورات معاملاتی شما را دارند.
4. چه کسانی می‌توانند در بورس سرمایه‌گذاری کنند؟
هر فرد حقیقی بالای 18 سال که به دارنده حساب سرمایه‌گذاری در بورس تبدیل شده باشد، می‌تواند در بازار بورس سرمایه‌گذاری کند.
5. کارگزار ناظر به چه کارگزاری گفته می‌شود؟
در بازار سرمایه، هنگام خرید سهام می‌توانید از خدمات چند کارگزاری بهره‌مند شوید؛ اما زمانی که قصد فروش سهام را دارید، تنها می‌توانید این فرآیند را از طریق کارگزاری که برای اولین بار سهام را در آن خریداری کرده‌اید، انجام دهید. این کارگزار به نام کارگزار ناظر شناخته می‌شود.
6. دامنه نوسان در بورس ایران چقدر است؟
برای اینکه از نوسان بیش از حد در بازار پیشگیری شود و افزایش و کاهش‌های ناگهانی به وجود نیاید، برای نوسانات بازار سقف در نظر گرفته شده است.
دامنه نوسان روزانه در بازار بورس و فرابورس از ۵+ تا ۵- درصد برای سهام، اوراق بدهی و اوراق مشتقه در نظر گرفته شده است. همچنین برای نمادهای بازار اول بورس و فرابورس، دامنه نوسان از ۷+ تا ۷- درصد معین شده است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری ETF هم مجاز به نوسان با حداکثر ۱۰ درصد هستند و در بازار پایه فرابورس دامنه نوسان به‌ترتیب براساس نوع بازار بین ۳، ۲ و ۱ درصد است.
7. سبد سهام یا پورتفوی چیست؟
پورتفو یا سبد سهام، به مجموعه‌ای از دارایی‌ها و سهامی اطلاق می‌شود که یک سرمایه‌گذار خریداری کرده است. این مفهوم به تنوع دارایی‌ها در سبد اشاره دارد که باعث کاهش ریسک غیر سیستماتیک می‌شود.
به‌عبارت دیگر، با تنوع در سبد دارایی، تأثیر نوسانات یک دارایی بر کل سبد کاهش می‌یابد. این راهکار کمک می‌کند تا سود یک سهم، احتمال ضرر سهم دیگر را پوشش دهد.
8. سبدگردانی به چه گفته می‌شود؟
سبدگردانی به فرایند مدیریت سرمایه‌گذاری اشاره دارد که در آن یک شرکت یا صندوق سرمایه‌گذاری متخصص که به آن سبد گردان می‌گویند، یک مجموعه از سهام و دارایی‌های مختلف را به‌عنوان یک سبد یا پورتفو (Portfolio) جمع‌آوری و مدیریت می‌کند.
هدف از سبدگردانی، دستیابی به تنوع و بهره‌وری بیشتر و ریسک کمتر در سرمایه‌گذاری است. سبدگردانی می‌تواند به‌صورت مدیریتی انجام شود، به این معنا که یک تیم متخصص به انتخاب و مدیریت دارایی‌ها بپردازد یا می‌تواند به‌صورت خودکار (روبوتیک) با استفاده از الگوریتم‌ها و نرم‌افزارهای مختص سبدگردانی انجام شود.
9. صندوق سرمایه‌گذاری در بازار سهام چیست؟
صندوق سرمایه‌گذاری یک ابزار سرمایه‌گذاری است که از سرمایه‌های جمع‌آوری‌شده از سرمایه‌گذاران مختلف تشکیل شده است و به‌صورت تخصصی در حوزه‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌کند.
این صندوق‌ها توسط تیم‌های حرفه‌ای که از تحلیل‌گران و معامله‌گران با تجربه تشکیل شده‌اند، مدیریت می‌شوند. فعالیت صندوق سرمایه‌گذاری تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار انجام می‌شود.
این ابزار به سرمایه‌گذاران فرصت می‌دهد تا بدون نیاز به آموزش‌های طولانی در حوزه بورس و تحلیل سهام، به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه بپردازند.
10. انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس چیست؟
صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: صندوق‌های قابل معامله (ETFs) و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک.
صندوق‌های قابل معامله شامل دو نوع هستند: صندوق‌های سرمایه‌گذاری محدود که در آن تعداد محدودی از سهام به‌صورت علنی عرضه می‌شود و صندوق‌های نامحدود که سهام به‌صورت مستقیم از صندوق خریده یا فروخته می‌شوند.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک شامل چند دسته مختلف مانند صندوق‌های سهامی که در سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند، صندوق‌های متعادل که در سهام و اوراق بهادار دیگر سرمایه‌گذاری می‌کنند و صندوق‌های شاخصی که با شاخص بازار مطابقت دارند، است.
11. شاخص بورس چیست؟
شاخص بورس یا شاخص بازدهی، مشهور به TEDPIX، یکی از پرکاربردترین شاخص‌های بورس اوراق بهادار تهران است. این شاخص وضعیت بازار سرمایه را از جنبه‌های مختلف نمایان می‌کند.
TEDPIX اطلاعات مربوط به قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس و میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران را مشخص می‌کند.
12. تحلیل تکنیکال چیست؟
تحلیل تکنیکال یک روش بررسی بازار سرمایه است که بر اساس الگوها، نمودارها، حجم معاملات و شاخص‌های فنی مانند میانگین‌های متحرک، به پیش‌بینی جهت حرکت قیمت اوراق بهادار می‌پردازد.
این روش بر ایده‌آل استفاده از داده‌های تاریخی برای تحلیل رفتارهای بازار و تصمیم‌گیری در مورد آینده معاملات مبتنی است.
13. تحلیل فاندامنتال یا بنیادی چیست؟
تحلیل فاندامنتال یا تحلیل بنیادی، روشی است که بر ارزیابی عوامل اقتصادی، مالی و عملکرد شرکت‌ها متمرکز است. این تحلیل به بررسی اطلاعات مالی مانند گزارشات سالانه، سود و زیان، شاخص‌های مالی و عوامل اقتصادی مؤثر بر شرکت‌ها می‌پردازد. هدف اصلی تحلیل بنیادی، ارزیابی ارزش واقعی یک دارایی یا شرکت و پیش‌بینی عملکرد آینده آن است.
- حتما بخوانید: آشنایی با تحلیل های بورسی: فاندامنتال و تکنیکال
14. قیمت اسمی سهام به چه معنی است؟
قیمت اسمی یک سهم، مقدار یک سهم را که در اسناد رسمی شرکت ثبت شده و معمولاً برابر با ۱۰۰ تومان است، نشان می‌دهد.
این ارزش در اسناد قانونی و اساسنامه شرکت‌ها مشخص شده است و به‌عنوان مبنای محاسبات حقوقی و مالی استفاده می‌شود؛ اما برای معاملات در بازار سرمایه، قیمت خرید و فروش سهم‌ها تحت تأثیر عواملی نظیر عملکرد شرکت، تقاضا و عرضه قرار می‌گیرد و ممکن است از قیمت اسمی متفاوت باشد؛ بنابراین، در تحلیل‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها، نیازی به در نظر گرفتن قیمت اسمی سهم‌ها نیست.
15. ارزش ذاتی سهم چیست؟
ارزش ذاتی یا ارزش اساسی سهم، ارزش تخمینی واقعی شرکت است که براساس عوامل اقتصادی، مالی و عملکرد شرکت محاسبه می‌شود. این ارزش، نشان‌دهنده سیاست‌ها، پروژه‌ها، دارایی‌ها و عوامل مؤثر در عملکرد آینده شرکت است.
تحلیل فاندمنتال از این اطلاعات برای ارزیابی سلامت مالی و عملکرد آتی شرکت و تعیین ارزش واقعی سهم استفاده می‌کند.
16. قیمت روز یا قیمت بازاری سهام چیست؟
قیمت روز یا قیمت بازاری سهام، قیمتی است که در لحظه خاصی در بازار سرمایه برای خرید و فروش سهم معین تعیین می‌شود. این قیمت به‌صورت مستقیم توسط عرضه و تقاضا در بازار تعیین می‌شود و به‌طور مداوم در حال تغییر است؛ زیرا معاملات در بازار به‌صورت پیوسته انجام می‌شوند و اطلاعات جدید و تحولات ممکن است تاثیر بسزایی بر قیمت دارایی‌ها بگذارد.
17. عرضه اولیه چیست؟
عرضه اولیه به فرایندی اشاره دارد که یک شرکت برای اولین بار سهام خود را به عموم مردم و سرمایه‌گذاران به تعداد معینی و با قیمتی مشخص عرضه می‌کند و سهام آن در بورس یا بازار مالی معامله‌پذیر می‌شود. این قیمت معمولاً پایین‌تر از قیمت بازاری سهام در آینده پیش‌بینی می‌شود؛ بنابراین باعث جلب توجه سرمایه‌گذاران به‌دلیل احتمال سود بیشتر می‌شود.
18. صف خرید و صف فروش به چه معنا است؟
در زبان بازار سرمایه، صف خرید و صف فروش به تعداد سفارشات منتظر اجرا برای خرید یا فروش یک سهم یا اوراق بهادار خاص اشاره دارد. وقتی تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران تمایل به خرید یا فروش یک سهم دارند، یک صف خرید یا صف فروش ایجاد می‌شود که نمایان‌گر تقاضا یا عرضه فزاینده برای آن سهم است. این اطلاعات در تحلیل بازار به‌ویژه در درک احتمالی تغییرات قیمت و جهت بازار بسیار اهمیت دارند.
سخن پایانی
سوالات پر تکراری که در این مقاله مطرح شد، نه‌تنها راهنمایی برای شناخت عمیق‌تر بازار سرمایه هستند، بلکه اساسی‌ترین اصول و اطلاعاتی را که هر سرمایه‌گذار باید در طول مسیر خود آموزش ببیند، فراهم می‌کنند.
دانستن این اطلاعات به شما کمک می‌کند تا درک بهتری از بازار داشته باشید، تصمیمات بهتری در مسیر سرمایه‌گذاری خود بگیرید و در مسیر موفقیت گام بردارید.
